ŚREDNIOWIECZE - Sztuka gotycka

ARCHITEKTURA

-budowle sakralne (kościoły) i świeckie (zamki, kamienice, ratusze)
-nowe sklepienia: palmowe,sześciodzielne, wachlarzowe, sieciowe,piastowskie,  kryształowe, krzyżowo-żebrowe, gwiaździste
- systemy przyporowe
- wimpergi, sterczyny, żabki, maswerki, gargulce, rozety, kwiatony

RZEŹBA

- rzeźba kamienna, drewniana, polichromowana
- krucyfiksy, Piety, Piękne Madonny, Ukrzyżowania, Ołtarze

MALARSTWO

-malarstwo tablicowe (na desce)
-rozwój miniatury na kartach ewangeliarzy i kodeksów
-witraże



Gotyk narodził się we Francji

Cechy gotyku:

• strzelistość - wertykalizm
• ujednolicenie planu
• system przyporowy: przypory i łuki przyporowe
• sklepienie wsparte na rzebrach ze zwornikami
• system szkieletowy
• filary wiazkowe
• wykorzystanie światła -dematerializacja wnętrza
• chór z obejściem i wieńcem kaplic ulozonych promieniście
• łuk ostry
• unifikacja bryly i przestrzeni

DZIEŁA

Katedra w Strasburgu
Katedra Notre Dame w Amiens
Katedra Notre dame w Chartres
Katedra Notre Dame w Paryżu
Katedra Notre Dame w Reims, Szampania
Kaplica pałacowe Sainte - Chapelle (czyt. sant szapel), Paryż (kaplica dwupoziomowa)
Katedra w Rouen (czyt. luą), fasada
Katedra św. Piotra w Kolonii, Niemcy
Katedra w Canterbury
Katedra w Salisbury (czyt. salsbery)
Katedra w Wells
Łuki nożycowe, katedra w Wells
Kapitularz (sklepienie palmowe), katedra w Wells
Katedra w Exeter
Cambridge, King's Collage z kaplicą (fund. Henryk VIII)
Katedra św. Wita, Hradczany, projekt. Piotr Parler
Katedra św. Stafana, Wiedeń
Bazylika San Francesco w Asyżu
Siena
Katedra w Sienie, Giovanni Pisano
Katedra Santa Maria del fiore, Florencja, Arnolfo di Cambo
Palazzo Vecchio (stary pałac), Arnolfo di Cambio, Florencja
Pałac Ca d'Oro, Wenecja
Pałac Dożów, Wenecja
Ratusz w Brukseli, Leuven
Carcassonne (miasto)
Donżon (wieża obronna), Lublin
Sukiennice, Ypres
Szpital Beaune
Domy konstrukcji szachulcowych w Rouen
Most Karola, Praga
Frauenkirche, Monachium
Vincennes, donżon królów Francji
Brama Holsztyńska, Lubeka
Portal królewski, katedra w Chartres
Portal środkowy, katedra Notre Dame w Paryżu
Dobry Bóg, Amiens, portal główny
Złota Dziewica Vierge Doree (czyt. wirż dore), Amiens, portal połódniowy transeptu
Jeździec Bamberski, Bamberg
Grupy Zwiastowania i Nawiedzenia NMP, Reims
Panny Mądre i Panny Głupie, katedra w Magdeburgu
Pałac papieży, Awinion
Katedra Narodzin św. Marii w Mediolanie
Katedra w Naumburgu, Mistrz Naumburski
Ekkhart (Eckhart) i Uta, Mistrz Naumburki
Herman i Regelinda (figurki fundatorów), Mistrz Naumburski
Popiersie Piotra Parlera (Autoportret)
Karol IV i Anna Świdnicka
Studnia Mojżesza, Claus Sluter
Krucyfiks z Wrocławia
Pieta z Lubiążą
Piękna Madonna z Wrocławia
Piękna Madonna z Krużlowej
Sąd Ostateczny, Giotto
Sen Joachima, Giotto, Padwa
Spotkanie przy Złotej Bramie, Giotto, Padwa
Zwiastowanie, Simone Martini
Pieta z Awinionu
Kaplica Scrovegnich, Giotto
Madonna Rucellai, Duccio di Buoninsegna, katedra w Sienie
Wielka Maesta , Duccio di Buoninsegna, katedra w Sienie
Zwiastowanie NMP, Duccio
Widok Miasta, Ambrogio Lorenzetti, Sala Dziewięciu, Palazzo Pubblico, Siena
Alegoria dobrych i złych rządów, Pietro i Ambrogio Lorenzetti, Sala Dziewięciu, Palazzo Pubblico, Siena
Palazzo Pubbliko, Siena Simone Martini
Poliptyk Grudziądzki
Bardzo bogate godzinki księcia (Jana) de Berry, Bracia Limburg (Paul, Jan, Herman)
Apokarlipsa z Angers (czyt. anże), cykl gobelinów
Dama z jednorożcem, cykl gobelinów
Katedra we Wrocławiu (Ostrów Tumski)
Kościół franciszkanów, Kraków
Kościół św. Krzyża, Wrocław
Nagrobek Kazimierza Jagiellończyka, kaplica świętokrzyska, Wit Stwosz
Ołtarz Mariacki, Wit Stwosz, Kościół Mariacki, Kraków
Krucyfiks, Wit Stwosz, Kościół Mariacki, Kraków
Tumba biskupa Piotra z Bnina, katedra we Włocławku
Płyta Nagrobna prymasa Zbigniewa Oleśnickiego, Wit Stwosz
Tablica 10 Przykazań,Mistrz Dolnoniemiecki, Kościół Mariacki w Gdańsku
Księżna Salomea z Głogowa
Epitafium Wierzbięty z Branic
Opłakiwanie z Chomranic
Ołtarz Jerozolimski z kościoła Mariackiego w Gdańsku
Nagrobek Henryka IV Probusa
Nagrobek Władysława Łokietka
Nagrobek Kazimierza Wielkiego
Wnętrze grobu Kazimierza Wielkiego, Jan Matejko
Zamek krzyżacki, Malbork
Zamek wysoki, Malbork
Zamek Średni i Pałac Wielkiego Mistrza, Malbork
Zamek w Lidzbarku Warmiński
Barbakan, Warszawa,Jan Baptista z Wenecji
Katedra św. Jana, Warszawa
Zamek kopuły pomezańskiej, Kwidzyn
Zamek w Bolkowie
Ratusz we Wrocławiu
Kościół NMP na Piasku,Wrocław, Mistrz Peszko
Sklepienie piastowskie,   kościół NMP na Piasku  
III Katedra wawelska p. w. Stanisława i Wacława
Zamek królewski na Wawelu, Kraków
Kościół Bożego Ciała, Kraków
Collegium Maius, Kraków
Barbakan, Kraków
Kolegiata w Wiślicy
Katedra gnieźnieńska Wniebowzięcia NMP
Katedra w Poznaniu
Kolegiata Panny Marii, Ostrów Tumski, Poznań
Zamek krzyżacki, Radzyń Chełmiński
Kościół św. Janów, Toruń
Kościół św. Jakuba, Toruń
Kamienice szczytowe, Toruń
Ratusz, Toruń
Pelplin, kosciół cysterski, Pomorze
Kościół Mariacki, Gdańsk
Siedziba Bractwa św. Jerzego, Gdańsk
Kościół cystersów, Oliwa



SŁOWNIK

Notre Dame - fr. Naszej Pani, NMP

Donżon, stołp, stołb, słup - średniowieczna baszta obronna lub wieża, z wejściem na wysokości murów obronnych, mieściła skarbiec i stanowiła ostatni punkt oporu podczas oblężenia.- wierza obronna

Nagrobek tumbowy, tumba - kamienny grobowiec w kształcie skrzyni przykrytej płytą, zwykle z rzeźbionym wizerunkiem zmarłego

Gobelin, tapiseria - tkanina dekoracyjna jednostronna, naśladująca obraz

Predella - część ołtarza spoczywająca na mensie, stanowiąca podstawę retabulum. Może być rzeźbiona lub dekorowana malowidłem.


Pokaz slajdów.