STAROŻYTNOŚĆ - Starożytna Grecja

Okres archaiczny XII - V w.p.n.e.
Okres klasyczny V w. - poł. IV w.p.n.e.
Okres hellenistyczny poł. IV w. - I w.p.n.e.

(Dorowie, Jonowie)

od tych ludów greckich pochodzą nazwy porządków: dorycki i joński

ARCHITEKTURA

 -budowanie teatrów i świątyń na cześć bogów

RZEŹBA


-rzeźby, płaskorzeźby (marmur, brąz), wyroby ceramicze (wazy)
- ukazanie wyidealizowanej postaci ludzkiej

MALARSTWO

-głównie wazowe
-rodzaje malarstwa wazowego: geometrzyczne, orientalizujące, czarnofigurowe, czerwonofigurowe
-jednolita plama barwna
-polichromia rzeźb, płaskorzeź

DZIEŁA

• OKRES ARCHAICZNY

kuros - Apollo z Tenei
Achilles i Ajaks grający w kości, Eksekias
Achilles opatrujacy Patroklesa
Bitwa pod Issos, dom Fauna, Pompeje
Tolos Ateny Pronaja, Delfy
Światynia Hery, Olimpia
Światynia Artemidy, Efez
Olimpiejon - światynia Zeusa Olimpijskiego, Ateny
Partenon, świątynia Ateny Dziewicy
Erechtejon, Akropol
Posąg Ateny Partenos, Fidiasz
Teatr Dionizosa, Akropol
Amfiteatr, Epidauros
Świątynia Apollina, Delfy
Artemida z Efezu
Hera z Samos
Moschoforos (niosący cielę), Ateny

kolumny: dorycka i jońska

• OKRES KLASYCZNY

Auriga delficki (woźnica z Delf)
Zeus lub Posejdon z Artemizjonu
Doryforos (niosący włócznię), Poliklet
Diadumenos, Poliklet
Ranna Amazonka, Poliklet
Dyskobol, Myron
Atena i Marsjasz, Myron
Atena Partenos, Fidiasz
Hermes z małym Dionizosem, Praksyteles
Apollo z jaszczurką, Praksyteles
Afrodyta knidyjska, Praksyteles
Szalejaca Menada (Bachantka), Skopas
Apoksymenos, Lizyp
Trzy Mojry ze wsch. przyczółka Partenonu
Procesja panatenajska, Partenon
Artemida, Luwr
Nike z Samotraki, Luwr
Grupa Laokoona
Wenus z Milo, Luwr

kolumna koryncka

• OKRES HELLENISTYCZNY (rodzajowy realizm)

Afrodyta i Pan
Faun Braberini
Bokser, Apollonios z Aten
Chłopiec wyciągający cierń z nogi
Chłopiec z gęsią (duszacy gęś)


SŁOWNIK

Agora - inaczej rynek. Czworokątny plac, przez którego środek przechodziła główna ulica miasta. Znajdowały się na nim także mównice i siedzenia dla urzędników, a od okresu klasycznego agora była z reguły otoczona przez portyki.

Stoa - wolno stojąca, wydłużona hala kolumnowa, którą zamykała z tyłu ściana, często zdobiona malowidłami. Stoy były miejscem handlu, ale służyły też do odpoczynku lub wykonywania zadań administracyjnych. Ich podstawowym przeznaczeniem było jednak zapewnienie mieszkańcom greckich miast osłony przed deszczem i żarem słonecznym w miejscach publicznych.

Patos -kategoria estetyczna w literaturze i sztuce, używana zwykle dla przedstawiania osób i zjawisk uważanych za szczególnie ważne, przełomowe, monumentalne, traktowanych bardzo emocjonalnie, w kategoriach wielkiej namiętności, rozpaczy itp. Patos posługuje się odpowiednio dobraną, uwznioślającą retoryką, sposobem obrazowania itp., mającymi poruszyć odbiorcę.

Chryzelefantyna - (gr. chrysós - "złoto",elephántinos - "z kości słoniowej"), starożytna technika rzeźbiarska, polegająca na pokrywaniu drewnianych konstrukcji płytkami z kości słoniowej (twarz i nagie partie ciała) i złota (włosy, szaty i ozdoby), wysadzanego ozdobnymi kamieniami, oraz szlachetnymi gatunkami drewna (hebanem i cedrem). Najwybitniejsze dzieła z chryzelefantyny stworzył Fidiasz ( Atena Partenos ) KLIK

Kuros (gr. młodzieniec)- typ posagu przedstawiajacey nagiego mężczyznę z lewą noga wysuniętą do przodu, archaicznym uśmiechem i rękoma opuszczonymi wzdłóz tułowia

Kora (kariatyda) -Podpora architektoniczna w formie odzianej kobiety podtrzymujacej element architektoniczny budowli (Erechtejon, ganek kariatyd)  KLIK

Styl mokrych szat (maniera mokrych szat)-  kierunek polegający na przedstawianiu kształtów ciała ludzkiego poprzez przylegające do niego szaty (np. Nike zawiązująca sandał) KLIK

Zasada kontrapostu (kontrapost) - Zasada kompozycji polegająca na ustawieniu postaci ludzkiej, tak, aby ciężar ciała spoczywał na jednej nodze i na zrównoważeniu tej postawy lekkim wygięciem tułowia i ramienia w stronę odwrotną KLIK


Portyk - rodzaj ganku lub obejścia kolumnowego stanowiącego część wejściową budowli, niekiedy był to osobny budynek. Formy portyków określane są przez klasyczny porządek architektoniczny. KLIK

Horror vacui - tendencja do całkowitego wypełniania powierzchni obrazu motywami figuralnymi lub ornamentalnymi KLIK

Firnis - rodzaj materiału do angobowania wyrobów ceramicznych stosowany w starożytnej Grecji. Sporządzany z glinki zawierajacej tlenek żelaza. Tlenki żelaza zawarte w glince po wypaleniu przy kontrolowanym dostępie tlenu przybierały kolor od fioletowego do czarnego.



MALARSTWO WAZOWE:

styl geometryczny
styl orientalizujący
styl czarnofigurowy
styl czerwonofigurowy

jak ktoś lubi posłuchać

Starożytna Grecja -tekst
                             tekst 2

Test